ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜOΣ ΤΗΣ ΜAΘΗΣΗΣ

Εισαγωγή

Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να βελτιώσετε την εκμάθηση της ξένης γλώσσας είναι η αυτοκριτική. Κάνοντας μια αναδρομή στην εκμάθησή σας, μπορείτε να μάθετε ποια είναι τα δυνατά και αδύνατα σημεία σας και να καθορίσετε έναν καλύτερο τρόπο για να εργαστείτε προς την κατεύθυνση των μαθησιακών σας στόχων. Η αυτο-αναστοχαστική διαδικασία μπορεί να σας βοηθήσει να παρακολουθείτε την πρόοδο και τα επιτεύγματά σας στη μάθηση, αλλά και να αναθεωρείτε αυτά που έχετε μάθει. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να ενεργοποιήσετε το μυαλό σας και να βελτιώσετε τη μνήμη σας, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει τις γνώσεις σας σε μια νέα γλώσσα. Η υιοθέτηση της συνήθειας του αυτο-αναστοχασμού είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία σας και μπορείτε να το πετύχετε, εντάσσοντας μερικές απλές και σύντομες δραστηριότητες στην καθημερινή σας ρουτίνα μάθησης.

Ας ξεκινήσουμε

Συμβουλές

1. Αναστοχασμός της μάθησης

Ο αναστοχασμός της μάθησης μπορεί να ακούγεται περίπλοκος, αλλά στην πραγματικότητα είναι απλώς ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προς όφελός σας. Μαθαίνουμε διάφορες δεξιότητες και αποκτούμε γνώσεις καθώς περνάμε τη ζωή μας, αλλά σπάνια σκεφτόμαστε τους τρόπους με τους οποίους έχουμε μάθει. Οι λόγοι γι’ αυτό είναι πολλοί, ίσως η τελευταία φορά που μάθαμε κάτι καινούργιο ήταν κατά τη διάρκεια της τυπικής μας εκπαίδευσης και ήμασταν τόσο επικεντρωμένοι στο να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση που δεν σταματήσαμε ποτέ να σκεφτόμαστε τις διαδικασίες από τις οποίες περνάμε και γιατί τις περνάμε. Όταν μεταβαίνουμε από την τυπική μάθηση στην άτυπη μάθηση, τα κίνητρά μας για μάθηση αλλάζουν. Εδώ είναι που ο αναστοχασμός της μάθησης γίνεται σημαντικός. Όταν δεν έχετε πολύ χρόνο για να αφιερώσετε στην εκμάθηση μιας νέας γλώσσας, πρέπει να κάνετε κάθε στιγμή να μετράει. Καθώς συμπεριλαμβάνετε την αναστοχαστική μάθηση στη διαδικασία σας, αργά αλλά σταθερά θα παρατηρήσετε ότι η ικανότητά σας για μάθηση αυξάνεται.

2. Κατανοήστε τη διαδικασία εκμάθησής σας

Η κατανόηση της μαθησιακής διαδικασίας σημαίνει ότι αφιερώνουμε χρόνο για να κατανοήσουμε το υλικό που επεξεργαζόμαστε και τις έννοιές του, πόσο καλά μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτά που έχουμε μάθει και να συνειδητοποιήσουμε ποιες στρατηγικές μάθησης λειτουργούν για εσάς. Μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε ποια μέρη της μαθησιακής διαδικασίας απολαμβάνουμε περισσότερο, ποιες είναι οι προτιμήσεις μας και πώς αισθανόμαστε γι’ αυτά. Το πιο σημαντικό, μπορεί να μας βοηθήσει να επικεντρωθούμε στους στόχους μας, ώστε να γνωρίζουμε πού και πότε σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε κάτι που μάθαμε και τι ελπίζουμε να επιτύχουμε.

Κατά τον αναστοχασμό της μαθησιακής μας διαδικασίας μπορούμε να θέσουμε στον εαυτό μας τις ακόλουθες ερωτήσεις:

• Ποια μέρη του υλικού καταλαβαίνω καλά; Πώς ξέρω ότι καταλαβαίνω καλά αυτό το υλικό; Πώς μπορώ να ελέγξω αν το καταλαβαίνω;
• Με ποια μέρη του υλικού δυσκολεύομαι; Με τι συγκεκριμένα δυσκολεύομαι και γιατί; Μπορώ να διαμορφώσω συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με το μέρος της ύλης με το οποίο δυσκολεύομαι;
• Υπάρχουν αλλαγές που μπορώ να κάνω στη μαθησιακή μου διαδικασία για να την κάνω καλύτερη για μένα;
• Θα πρέπει να ζητήσω βοήθεια από κάποιον άλλο, είτε με τον αναστοχασμό μου σχετικά με τη μάθηση είτε με την ίδια τη μάθηση; Αν ναι, τότε ποιες ερωτήσεις πρέπει να κάνω και ποιος είναι ένα καλό άτομο για να με βοηθήσει σε αυτό;

3. Να αποκτήσετε επίγνωση της μαθησιακής σας διαδικασίας

Το να αποκτήσουμε επίγνωση των δικών μας διαδικασιών σκέψης, του τρόπου με τον οποίο μαθαίνουμε και του τρόπου με τον οποίο θα έπρεπε να μαθαίνουμε είναι το πρώτο βήμα για την ενίσχυση της δικής μας ικανότητας μάθησης. Η αναστοχαστική μάθηση επιτρέπει την αξιολόγηση του “γιατί” και του “πώς” της μάθησης, καθώς και του τι πρέπει να γίνει ως αποτέλεσμα. Αν αυτό γίνει μέρος της ρουτίνας σας, θα σας είναι εύκολο να περιγράψετε τι πρέπει να μάθετε και πώς, καθώς και ολόκληρη τη διαδικασία μάθησης.

Η μεταγνώση είναι μια διαδικασία συνειδητοποίησης του δρόμου που πρέπει να ακολουθήσετε για να “κλείσετε το χάσμα” μεταξύ αυτών που γνωρίζετε και αυτών που πρέπει να μάθετε. Ο αναστοχασμός της μάθησης σημαίνει ότι έχετε επίγνωση των στόχων σας και ξέρετε ακριβώς πώς πρέπει να φτάσετε εκεί.

Για παράδειγμα, σημαίνει ότι θα αναρωτηθείτε πόσο καλά καταλαβαίνετε κάθε θέμα και θα ξέρετε ακριβώς σε τι θα πρέπει να εστιάσετε περισσότερο ή/και σε ποιο θέμα θα πρέπει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο.

4. ΑΛΛΑΞΤΕ ΤΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ

Ένα μέρος της αυτοκριτικής στη μάθηση περιλαμβάνει την κατανόηση των τύπων εργασιών που μας βοηθούν περισσότερο να βελτιωθούμε και αυτών που νιώθουμε πιο άνετα να κάνουμε. Σε όλους μας αρέσει να προσλαμβάνουμε πληροφορίες με διαφορετικούς τρόπους. Μερικές φορές ο λόγος για την έλλειψη προόδου που μπορεί να αντιμετωπίζουμε ή για την πρόοδο που είναι πιο αργή από ό,τι επιθυμούσαμε ή αναμέναμε μπορεί να είναι τόσο απλός όσο το ότι το υλικό δεν είναι διαθέσιμο σε εμάς σε μορφή που μας ταιριάζει. Όλοι ανταποκρινόμαστε σε διαφορετικά ερεθίσματα και βρείτε ποιο είναι το δικό σας. Μην νομίζετε ότι υπάρχει ένας μόνο τρόπος για να βελτιώσετε τις γλωσσικές σας δεξιότητες. Αν εργάζεστε για τη βελτίωση των δεξιοτήτων σας στην ακρόαση και δεν σας αρέσει να απαντάτε σε ερωτήσεις, αλλά πραγματικά μαθαίνετε καλύτερα όταν κρατάτε σημειώσεις, τότε προσαρμόστε την εργασία σε αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς. Αυτό θα σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε πλήρως τις δυνατότητές σας, θα μειώσει το άγχος της μάθησης, θα αυξήσει την αυτοπεποίθησή σας και θα σας εμπνεύσει να είστε πιο περίεργοι για το θέμα των σπουδών σας.

5. ΔΙΟΡΘΩΣΤΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΣΑΣ ΛΑΘΗ

Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε τις διαδικασίες που περνάμε καθώς μαθαίνουμε, για να καταλάβουμε τι είμαστε ικανοί να κάνουμε και την πρόοδο που σημειώνουμε. Ένας από τους τρόπους για να αρχίσουμε να αποκτούμε επίγνωση είναι να ρίξουμε μια καλή ματιά στα λάθη μας. Είναι ένα φυσιολογικό και ευπρόσδεκτο μέρος αυτού του ταξιδιού που κάνετε. Μην τα φοβάστε, χρησιμοποιήστε τα! Όταν μπορείτε να αξιολογείτε τις ικανότητές σας ενώ εργάζεστε για τη βελτίωσή τους, δεν θα χάνετε χρόνο εξασκώντας κάτι στο οποίο είστε ήδη καλοί, αλλά αντίθετα, θα εστιάζετε τον χρόνο και την ενέργειά σας για να γίνετε καλύτεροι σε πράγματα που απαιτούν την προσοχή σας. Αυτό μπορεί να φαίνεται δύσκολο, αλλά είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό. Κάθε φορά που κάνετε οποιαδήποτε εργασία που περιλαμβάνει κατανόηση κειμένου, γραφή, συμπλήρωση κενών ή απάντηση σε ερωτήσεις, μην ελέγχετε απλώς αν οι απαντήσεις σας είναι σωστές ή όχι και προχωρήστε παρακάτω. Για να εμπλακείτε πραγματικά ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία προσπαθήστε να γράψετε εξηγήσεις για κάθε μία από τις λανθασμένες απαντήσεις.

Περισσότερες πηγές

Θέλετε ακόμα να συνεχίσετε να μαθαίνετε για το θέμα αυτής της ενότητας; Μην ανησυχείτε, έχουμε ετοιμάσει μια επιλογή περαιτέρω πόρων που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αν θέλετε να μάθετε περισσότερα. Απλώς κάντε κλικ στους συνδέσμους και συνεχίστε να μαθαίνετε!

• Κάντε δική σας τη διαδικασία αξιολόγησης
• Ημερολόγιο για την εκμάθηση γλωσσών
• Ο ρόλος της αυτοκριτικής στη μάθηση και την ανάπτυξη
• Αναστοχαστική πρακτική – σκέφτεστε για τον τρόπο με τον οποίο κάνετε τα πράγματα
• Γιατί ο αναστοχασμός ενθαρρύνει μια καλύτερη μαθησιακή εμπειρία

Πρακτικές δραστηριότητες

1. Οι κάρτες ερωτήσεων μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε καλύτερα τον εαυτό σας και την πρόοδο της μάθησής σας. Αφού ολοκληρώσετε την καθημερινή σας μαθησιακή ρουτίνα, αναστοχαστείτε τα επιτεύγματά σας θέτοντας στον εαυτό σας μερικές απλές ερωτήσεις. Για παράδειγμα, Τι έμαθα σήμερα; Ή Ποιο ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που έμαθα σήμερα; Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να αναθεωρήσετε όσα μάθατε και να κατανοήσετε καλύτερα τα δύσκολα σημεία της μαθησιακής διαδικασίας. Σε περίπτωση που δεν πετύχατε όλους τους μαθησιακούς σας στόχους, μπορείτε να σκεφτείτε πώς να το αλλάξετε αυτό και τι πρέπει να κάνετε για να κάνετε τη μάθησή σας πιο αποτελεσματική την επόμενη φορά. Αυτό θα σας βοηθήσει να επικεντρωθείτε σε μικρότερους, καθημερινούς στόχους και να παρακολουθείτε τα επιτεύγματά σας βήμα προς βήμα, αντί να συγκλονίζεστε μόνο στο τέλος της διαδικασίας εκμάθησης της γλώσσας. Το να κάνετε μόνο μία αυτοκριτική στο τέλος ενός μεγάλου μέρους της μαθησιακής διαδικασίας μπορεί να οδηγήσει σε πάρα πολλές πληροφορίες ανατροφοδότησης ταυτόχρονα και μπορεί να σας είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσετε τι πρέπει να αναθεωρήσετε και τι έχετε μάθει.

Συνεχίστε την κύλιση και θα βρείτε εκτυπώσιμες κάρτες ερωτήσεων για αυτοαναστοχασμό.

2. Μπορείτε να αναστοχαστείτε τη μάθησή σας κρατώντας αρχείο της προόδου σας με τη μορφή ημερολογίου ή ημερολογίου. Ο ευκολότερος τρόπος για να ξεκινήσετε το ημερολόγιό σας είναι να απαντήσετε στις γρήγορες ερωτήσεις της κάρτας που αναφέρθηκαν παραπάνω. Σημειώστε τις απαντήσεις στο τέλος κάθε καθημερινής μαθησιακής περιόδου στο έντυπο ή το ψηφιακό σημειωματάριό σας, ώστε να μπορείτε πάντα να επιστρέφετε σε αυτές και να βλέπετε πόσο έχετε μάθει και βελτιωθεί. Μπορείτε να κρατήσετε τις παρατηρήσεις σας σύντομες και απλές, αλλά μπορείτε επίσης να προσθέσετε πρόσθετες σκέψεις και ιδέες για τη βελτίωση της μάθησής σας. Προσθέστε σκίτσα ή άλλα οπτικά σύμβολα στο ημερολόγιό σας και προσαρμόστε το πλήρως στις ανάγκες σας.

Η συγγραφή ενός ημερολογίου μπορεί επίσης να γίνει με τη μορφή αρχείων ήχου ή βίντεο. Αντί να καταγράφετε τις παρατηρήσεις σας, μπορείτε να ηχογραφήσετε τον εαυτό σας να μιλάει γι’ αυτές. Μπορείτε ακόμη και να επεξεργαστείτε τα βίντεο-ημερολόγιά σας μέσω δωρεάν online προγραμμάτων επεξεργασίας βίντεο όπως το WeVideo ή το Journey και να αυτο-αναστοχαστείτε το ταξίδι σας στην εκμάθηση γλωσσών με διασκεδαστικό τρόπο. Ωστόσο, μην ξεχνάτε να προβληματίζεστε μόνο για τα βραχυπρόθεσμα, καθημερινά επιτεύγματά σας.

3. Οι κάρτες εξόδου μας χρησιμεύουν για να μετράμε την επιτυχία μας με μεγάλη ακρίβεια. Είναι αρκετά εύκολο να τις φτιάξετε μόλις γνωρίζετε ποιοι είναι οι στόχοι σας για ένα συγκεκριμένο μάθημα. Αυτός μπορεί να είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους εκμάθησης μιας γλώσσας, επειδή είναι εύκολο να χάσετε το κίνητρο αν δεν είστε σίγουροι γιατί μαθαίνετε κάτι καθόλου. Ένα καλό παράδειγμα θα ήταν να αποφασίσετε να μάθετε 5 νέες φράσεις σε κάθε μάθημα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Μόλις γνωρίζετε ότι αυτός είναι ο στόχος σας για εκείνη την περίοδο, μπορείτε να δημιουργήσετε μια κάρτα εξόδου. Μπορείτε να βαθμολογήσετε τις εργασίες που κάνατε στην κάρτα εξόδου, ανάλογα με το αν τις κάνατε με το επιθυμητό επίπεδο επιτυχίας ή όχι. Η κάρτα εξόδου σας μπορεί να έχει εργασίες όπως: Επαναλάβετε 10 νέες φράσεις που έχετε μάθει. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όλες τις φράσεις σε προτάσεις; Δείξτε το επίπεδο άνεσης που νιώθετε χρησιμοποιώντας αυτές τις νέες φράσεις. Μπορείτε επίσης να επισημάνετε τις φράσεις που δεν έχετε κατακτήσει ακόμη, έτσι ώστε η κάρτα εξόδου να αποτελέσει επίσης ένα χρήσιμο εργαλείο για την επανάληψη.

Ετοιμάστε διαφορετικές κάρτες εξόδου. Μπορούν να είναι τρεις διαφορετικές χαμογελαστές φατσούλες που δείχνουν το επίπεδο ικανοποίησης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών. Μπορούν να έχουν αρχές προτάσεων που πρέπει να ολοκληρώσετε, όπως π.χ: Καταλαβαίνω…. Πριν δεν ήξερα … αλλά τώρα ξέρω … Εξακολουθώ να έχω πρόβλημα με … Ένα σημαντικό πράγμα που έκανα σήμερα είναι …

4. Απαριθμήστε όλες τις τεχνικές μάθησης που έχετε χρησιμοποιήσει μέχρι εκείνη τη στιγμή και κατατάξτε τις ανάλογα με το πόσο αποτελεσματικές είναι για εσάς. Αφού συνειδητοποιήσετε ποιες τεχνικές είναι χρήσιμες και ποιες όχι, σκεφτείτε γιατί συμβαίνει αυτό. Προσπαθήστε να καταγράψετε τους λόγους. Μετά από αυτό, απαριθμήστε όλους τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να προσαρμόσετε τις εργασίες ώστε να ταιριάζουν στο μαθησιακό σας στυλ. Ίσως σας αρέσουν τα διαγράμματα, η χρήση χρωμάτων, η δημιουργία λιστών και η αλληλουχία. Δεν έχει σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι να εντοπίσετε τα δυνατά σας σημεία και να τα χρησιμοποιήσετε υπέρ σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να συμμετάσχετε πιο ενεργά στη διαδικασία μάθησης.
5. Επιλέξτε ένα είδος εργασίας που δεν σας αρέσει να κάνετε, μπορεί να είναι η κατανόηση της ακοής, μια δραστηριότητα γραφής, η συμπλήρωση κενών κ.λπ. κάντε την άσκηση και αφού ελέγξετε τις απαντήσεις γράψτε τις εξηγήσεις για κάθε λανθασμένη απάντηση. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να συνειδητοποιήσετε περισσότερα για το τι σας βοηθάει στη μάθηση απ’ ό,τι νομίζετε. Ίσως καταλήξετε να διαπιστώσετε ότι γνωρίζατε τις απαντήσεις, αλλά ήσασταν αφηρημένοι σκεπτόμενοι κάτι άλλο, ή ίσως κάνατε την άσκηση σε ώρα της ημέρας που δεν σας ταιριάζει. Μπορείτε να εντοπίσετε τομείς στους οποίους πρέπει να δουλέψετε περισσότερο και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να διαπιστώσετε ότι έχετε πολύ λίγα πράγματα να εξηγήσετε, επειδή τώρα καταλαβαίνετε τι σας βοηθάει να μάθετε, τι σας κρατάει παραγωγικούς και, ίσως ακόμη και να σας κάνει να σας αρέσουν εργασίες που δεν πιστεύατε ότι θα σας άρεσαν.

Τεστ ενότητας